RUT
BÖLÜM 1
1 Hakimlerin egemenlik sürdüğü günlerde
İsrail'de kıtlık başladı. Yahuda'nın Beytlehem Kenti'nden bir adam, karısı ve
iki oğluyla birlikte geçici bir süre kalmak üzere Moav topraklarına doğru yola
çıktı.
2 Adamın adı Elimelek, karısının adı
Naomi, oğullarının adları da Mahlon ve Kilyon'du. Yahuda'nın Beytlehem
Kenti'nden, Efrat boyundan olan bu kişiler, Moav topraklarına gidip orada yaşamaya
başladılar.
3 Naomi, kocası Elimelek ölünce iki
oğluyla yalnız kaldı.
4 İki oğul Moav kızlarından kendilerine
birer eş aldılar. Kızlardan birinin adı Orpa, ötekinin adı Rut'tu. Orada on yıl
kadar yaşadıktan sonra,
5 Mahlon da, Kilyon da öldü. Böylece
kocasıyla iki oğlunu yitiren Naomi yapayalnız kaldı.
6 Naomi, Moav topraklarındayken RAB'bin
kendi halkının yardımına yetişip yiyecek sağladığını duyunca gelinleriyle
oradan dönmeye hazırlandı.
7 Onlarla birlikte bulunduğu yerden
ayrıldı ve Yahuda ülkesine dönmek üzere yola koyuldu.
8 Yolda onlara, "Analarınızın evine
dönün" dedi. "Ölmüşlerimize ve bana nasıl iyilik ettinizse, RAB de
size iyilik etsin.
9 RAB her birinize evinde rahat
edeceğiniz birer koca versin!" Sonra onları öptü. İki gelin hıçkıra hıçkıra
ağlayarak,
10 "Hayır, seninle birlikte senin
halkına döneceğiz" dediler.
11 Naomi, "Geri dönün, kızlarım"
dedi. "Niçin benimle gelesiniz? Size koca olacak oğullarım olabilir mi
bundan sonra?
12 Dönün kızlarım, yolunuza gidin. Ben
kocaya varamayacak kadar yaşlandım. Umudum var desem, bu gece kocaya varıp
oğullar doğursam,
13 onlar büyüyene kadar bekler miydiniz,
kocaya varmaktan vazgeçer miydiniz? Hayır, kızlarım! Benim acım sizinkinden de
büyüktür. Çünkü RAB beni felakete uğrattı." için erkek kardeşi ya da en
yakın akrabası dul eşiyle evlenirdi (bkz. Yas.25:5-6).
14 Gelinler yine hıçkıra hıçkıra ağlamaya
başladı. Sonunda Orpa kaynanasını öpüp vedalaştı, Rut'sa ona sarılıp yanında
kaldı.
15 Naomi Rut'a, "Bak, eltin kendi
halkına, kendi ilahına dönüyor. Sen de onun ardından git" dedi.
16 Rut şöyle karşılık verdi: "Seni
bırakıp geri dönmemi isteme! Sen nereye gidersen ben de oraya gideceğim, sen
nerede kalırsan ben de orada kalacağım. Senin halkın benim halkım, senin Tanrın
benim Tanrım olacak.
17 Sen nerede ölürsen ben de orada öleceğim
ve orada gömüleceğim. Eğer ölümden başka bir nedenle senden ayrılırsam, RAB
bana daha kötüsünü yapsın."
18 Naomi, Rut'un kendisiyle gitmeye kesin
kararlı olduğunu görünce üstelemekten vazgeçti.
19 Böylece ikisi Beytlehem'e kadar yola
devam ettiler. Dönüşleri bütün kenti ayağa kaldırdı. Kadınlar birbirlerine,
"Naomi bu mu?" diye sordular.
20 Naomi onlara, "Beni, Naomi değil,
Mara diye çağırın" dedi. "Çünkü Her Şeye Gücü Yeten Tanrı bana çok
acı verdi.
21 Giderken her şeyim vardı, ama RAB beni
eli boş döndürdü. Beni niçin Naomi diye çağırasınız ki? Görüyorsunuz, RAB beni
sıkıntıya soktu, Her Şeye Gücü Yeten Tanrı başıma felaket getirdi. "
22 İşte Naomi, Moavlı gelini Rut'la birlikte
Moav topraklarından böyle döndü. Beytlehem'e gelişleri, arpanın biçilmeye
başlandığı zamana rastlamıştı.
BÖLÜM 2
1 Naomi'nin Boaz adında bir akrabası
vardı. Kocası Elimelek'in boyundan olan Boaz, ileri gelen, varlıklı bir adamdı.
2 Bir gün Moavlı Rut, Naomi'ye şöyle
dedi: "İzin ver de tarlalara gideyim, iyiliksever bir adamın ardında başak
devşireyim." Naomi, "Git, kızım" diye karşılık verdi.
3 Böylece Rut gidip tarlalarda,
orakçıların ardında başak devşirmeye başladı. Bir rastlantı sonucu, kendini Elimelek'in
boyundan Boaz'ın tarlasında buldu.
4 Bu arada Beytlehem'den gelen Boaz
orakçılara, "RAB sizinle olsun" diye seslendi.
5 Boaz, orakçıların başında duran
adamına, "Kim bu genç kadın?" diye sordu.
6 Orakçıların başında duran adam şu
karşılığı verdi: "Naomi ile birlikte Moav topraklarından gelen Moavlı genç
kadın budur.
7 Bana gelip, <İzin ver de başak
devşireyim, orakçıların ardından gidip demetlerin arasındaki artıkları
toplayayım> dedi. Sabahtan şimdiye kadar tarlada çalışıp durdu, çardağın
altında pek az dinlendi."
8 Bunun üzerine Boaz Rut'a, "Dinle,
kızım" dedi, "Başak devşirmek için başka tarlaya gitme; buradan
ayrılma. Burada, benim hizmetçi kızlarla birlikte kal.
9 Gözün, orakçıların biçtiği tarlada
olsun; kızların ardından git. Sana ilişmesinler diye adamlarıma buyruk verdim.
Susayınca var git, kuyudan çektikleri suyla doldurdukları testilerden iç."
10 Rut eğilip yüzüstü yere kapandı. Boaz'a,
"Bir yabancı olduğum halde bana neden yakınlık gösteriyor, bu iyiliği
yapıyorsun?" dedi.
11 Boaz şöyle karşılık verdi: "Kocanın
ölümünden sonra kaynanan için yaptığın her şey bana bir bir anlatıldı. Anneni
babanı, doğduğun ülkeyi bıraktın; önceden hiç tanımadığın bir halkın arasına
geldin.
12 RAB yaptıklarının karşılığını versin.
Kanatları altına sığınmak için kendisine geldiğin İsrail'in Tanrısı RAB seni
cömertçe ödüllendirsin."
13 Rut, "Bana çok iyi davrandın,
efendim" dedi. "Kölelerinden biri olmadığım halde, söylediğin
sözlerle beni teselli ettin, yüreğimi okşadın."
14 Yemek vakti gelince Boaz Rut'a,
"Buraya yaklaş, ekmek al, pekmeze batırıp ye" dedi. Rut varıp
orakçıların yanına oturdu. Boaz ona kavrulmuş başak verdi. Rut bir kısmını
yedikten sonra doydu, birazını da artırdı.
15 Başak devşirmek için kalkınca, Boaz
adamlarına, "Demetler arasında da başak devşirsin, ona dokunmayın"
diye buyurdu.
16 "Hatta onun için demetlerden başak
ayırıp yere bırakın da devşirsin. Sakın onu azarlamayın."
17 Böylece Rut akşama dek tarlada başak
devşirdi. Devşirdiği başakları dövünce bir efa kadar arpası oldu.
18 Bunu yüklenip kente döndü.
Devşirdiklerini gören kaynanasına ayrıca, tarlada doyduktan sonra artırdığı
başakları da çıkarıp verdi.
19 Naomi, "Bugün nerede başak
devşirdin, nerede çalıştın?" diye sordu. "Sana bunca yakınlık
göstermiş olan her kimse, kutsansın!" Rut tarlasında çalıştığı adamdan söz
ederek kaynanasına, "Bugün tarlasında çalıştığım adamın adı Boaz"
dedi.
20 Naomi gelinine, "RAB, sağ
kalanlardan da ölmüşlerden de iyiliğini esirgemeyen Boaz'ı kutsasın" dedi.
Sonra ekledi: "O adam akrabalarımızdan, yakın akrabalarımızdan
biridir." [ailenin muhtaç kalan
üyelerini korumakla yükümlü yakın akraba (Yar.38:8; Lev.25:25; Yas.25:5-10; Rut
3:9,12; 4:1,3,6,8,14).]
21 Moavlı Rut şöyle konuştu: "Üstelik
bana, <Adamlarım bütün biçme işini bitirinceye kadar onlarla birlikte
kal> dedi."
22 Naomi, gelini Rut'a, "Kızım, onun
kızlarıyla gitmen daha iyi. Başka bir tarlada sana zarar gelebilir" dedi.
23 Böylece Rut arpa ile buğday biçimi sonuna
kadar Boaz'ın hizmetçi kızlarından ayrılmadı; başak devşirip kaynanasıyla oturmaya
devam etti.
BÖLÜM 3
1 Kaynanası Naomi bir gün Rut'a,
"Kızım, iyiliğin için sana rahat edeceğin bir yer aramam gerekmez
mi?" dedi.
2 "Hizmetçileriyle birlikte
bulunduğun Boaz akrabamız değil mi? Bak şimdi, bu akşam Boaz harman yerinde
arpa savuracak.
3 Yıkan, kokular sürün, giyinip harman
yerine git. Ama adam yemeyi içmeyi bitirene dek orada olduğunu belli etme.
4 Adam yatıp uyuduğunda, nerede yattığını
belle; sonra gidip onun ayaklarının üzerindeki örtüyü kaldır ve oracıkta yat.
Ne yapman gerektiğini o sana söyler." [*
anlamına gelirdi.]
5 Rut ona, "Söylediğin her şeyi
yapacağım" diye karşılık verdi.
6 Harman yerine giderek kaynanasının her
dediğini yaptı.
7 Boaz yiyip içti, keyfi yerine geldi.
Sonra harman yığınının dibinde uyumaya gitti. Rut da gizlice yaklaştı, onun
ayaklarının üzerindeki örtüyü kaldırıp yattı.
8 Gece yarısı adam ürktü; yattığı yerde
dönünce ayaklarının dibinde yatan kadını ayrımsadı.
9 Ona, "Kimsin sen?" diye
sordu. Kadın, "Ben kölen Rut'um" diye yanıtladı. "Kölenle evlen.
Çünkü sen yakın akrabamızsın" dedi.
10 Boaz, "RAB seni kutsasın,
kızım" dedi. "Bu son iyiliğin, ilkinden de büyük. Çünkü yoksul olsun,
zengin olsun, gençlerin peşinden gitmedin.
11 Ve şimdi, korkma kızım; her istediğini
yapacağım. Bütün kent halkı senin erdemli bir kadın olduğunu biliyor.
12 Yakın akrabanız olduğum doğrudur. Ama
benden daha yakın biri var.
13 Geceyi burada geçir. Sabah olduğunda eğer
adam senin için akrabalık görevini yaparsa ne âlâ, varsın yapsın. Ama o,
akrabalık görevini yapmak istemezse, yaşayan RAB'be ant içerim ki, bu görevi
ben üstlenirim. Sen sabaha kadar yat."
14 Böylece Rut sabaha kadar Boaz'ın ayakları
dibinde yattı. Ama ortalık insanların birbirini seçebileceği kadar
aydınlanmadan önce kalktı. Çünkü Boaz, <Harman yerine kadın geldiği
bilinmemeli> demişti.
15 Boaz Rut'a, "Sırtındaki şalı çıkar,
aç" dedi. Rut şalı açınca Boaz içine altı ölçek arpa boşaltıp onun sırtına
yükledi. Sonra Rut kente döndü.
16 Rut geri dönünce kaynanası, "Nasıl
geçti kızım?" diye sordu. Rut, Boaz'ın kendisi için yaptığı her şeyi
anlattı.
17 Sonra ekledi: "<Kaynanana eli boş
dönme> diyerek bana bu altı ölçek arpayı da verdi."
18 Naomi, "Kızım, bu işin ne olacağını
öğreninceye kadar evde kal" dedi. "Çünkü Boaz bugün bu işi bitirmeden
rahat edemeyecek."
BÖLÜM 4
1 Bu arada Boaz kent kapısına gidip
oturdu. Sözünü ettiği yakın akraba oradan geçerken ona, "Arkadaş, gel
şuraya otur" diye seslendi. Adam da varıp Boaz'ın yanına oturdu. yerdi.
2 Sonra Boaz kentin ileri gelenlerinden
on adam topladı. Onlara, "Siz de gelin, oturun" dedi. Adamlar da
oturdular.
3 Boaz, yakın akrabadan olan adama şöyle
dedi: "Moav topraklarından dönmüş olan Naomi, akrabamız Elimelek'in
tarlasını satıyor.
4 Ben de burada oturanların ve halkımın
ileri gelenlerinin önünde bunu satın alman için durumu sana açayım dedim. Yakın
akrabalık görevini yapmak istiyorsan, yap. Ama sen akrabalık görevini yerine
getirmeyeceksen, söyle de bileyim. Çünkü bu görevi yapmak önce sana düşer.
Senden sonra ben gelirim." Adam, "Yakın akrabalık görevini ben yaparım"
diye karşılık verdi.
5 Bunun üzerine Boaz, "Yalnız,
tarlayı Naomi'den satın aldığın gün, ölen Mahlon'un adının bıraktığı mirasla
sürmesi için dul eşi Moavlı Rut'u da almalısın" dedi.
6 Adam, "Bu durumda yakın akrabalık
görevini yapamam; yaparsam kendi mirasımı tehlikeye atmış olurum" dedi.
"Bana düşen akrabalık görevini sen yüklen. Çünkü ben yapamam."
7 Eskiden İsrail'de akrabalık görevinin
yerine getirildiğini ve mülk alım satımının onaylandığını göstermek için
taraflardan biri çarığını çıkarıp ötekine verirdi. Alışverişi yasallaştırmanın
yolu buydu.
8 Bu nedenle yakın akrabadan olan adam,
"Sen kendin satın al" diyerek çarığını çıkarıp Boaz'a verdi.
9 Boaz, ileri gelenlere ve bütün halka,
"Elimelek'in, Kilyon ile Mahlon'un bütün mülkünü Naomi'den satın aldığıma
bugün siz tanık oldunuz" dedi.
10 "Mahlon'un dul karısı Moavlı Rut'u
da kendime eş olarak alıyorum. Öyle ki, ölen Mahlon'un adı bıraktığı mirasla
birlikte sürsün; kardeşlerinin arasından ve yaşadığı kentten adı silinmesin.
Bugün siz buna tanık oldunuz."
11 Kent kapısında bulunan bütün halk ve
ileri gelenler, "Evet, biz tanığız" dediler. "RAB senin evine
gelen kadını, İsrail soyunun o iki ana direğine -Rahel ve Lea'ya- benzer
kılsın. Efrat boyunda varlıklı, Beytlehem'de ünlü olasın.
12 RAB'bin bu genç kadından sana vereceği
çocuklarla senin soyun, Tamar'ın Yahuda'ya doğurduğu Peres'in soyu gibi
olsun."
13 Böylece Boaz, Rut'u kendine eş olarak
aldı ve onunla birleşti. RAB'bin kutsamasıyla gebe kalan Rut bir oğul doğurdu.
14 O zaman kadınlar Naomi'ye, "Bugün seni
yakın akrabasız bırakmamış olan RAB'be övgüler olsun. Doğan çocuğun ünü
İsrail'de yayılsın" dediler.
15 "O seni yaşama döndürecek,
yaşlılığında doyuracak. Çünkü onu, seni seven ve senin için yedi oğuldan bile
daha değerli olan gelinin doğurdu."
16 Naomi çocuğu alıp bağrına bastı ve ona
dadılık yaptı.
17 Komşu kadınlar, "Naomi'nin bir oğlu
oldu" diyerek çocuğa ad koydular; ona, Ovet adını verdiler. Ovet, İşay'ın
babası; İşay ise Davut'un babasıdır.
18 Peres'in soyu şöyledir: Peres Hesron'un
babası,
19 Hesron Ram'ın babası, Ram Amminadav'ın
babası,
20 Amminadav Nahşon'un babası, Nahşon
Salmon'un babası,
21 Salmon Boaz'ın babası, Boaz Ovet'in
babası,
22 Ovet İşay'ın babası, İşay da Davut'un
babasıdır. "Salma".
1 SAMUEL